تا حالا میدانستید که اگر به شیوه صحیح آموزش توالت رفتن کودک یا به اصطلاح از پوشک گرفتن کودک را انجام ندهیم، این کار ممکن است باعث اختلال شخصیتی وسواسی مجبور در بزرگسالی کودک ما شود؟
تا به حال با افراد بسیار خسیس سر و کار داشته اید؟ افرادی که هیچ چیز، حتی وسایل کهنه و قدیمی را هم دور نمی اندازد؟ آدم هایی که جانشان بالا می آید تا چیزی به کسی بدهند یا پولی خرج کنند؟ یا انسان هایی که به نظم و ترتیب اهمیت غیر عادی میدهند؟ این مشخصه های که خواندید تعدادی از علائم اختلال شخصیتی وسواسی مجبور است. اختلالی که به صورت مستقیم مرتبط با زندگی دو تا سه سالگی انسان و مسئله ی مهم آموزش توالت رفتن کودک و از پوشک گرفتن کودک و دفع مدفوع او دارد.
چه زمانی مناسب است که آموزش دستشویی رفتن کودک را شروع کنیم؟
برای شروع آموزش دستشویی رفتن کودک، بهترین زمان وقتی است که کودک بتواند به راحتی بر روی پاهای خودش با سرعت راه برود. معمولا” از حوالی دو سالگی، کودکان به این مرحله نزدیک میشوند و این زمانی است که میتوان برنامه آموزشی از پوشک گرفتن کودک را شروع کرد.
اما پیش از آنکه کودک به این مرحله از رشد رسیده باشد، والدین در دو سال ابتدایی زندگی کودک باید به گونه ای با مدفوع کودک رفتار کرده باشند که کودک به این نتیجه رسیده باشد که مدفوع چیز بدی نیست. اما چطور ممکن است که کودک به این نتیجه درباره مدفوع خود رسیده باشد؟
در صورتی کودک به این نتیجه خواهد رسید که والدین برخوردشان با مدفوع کودک طبیعی و عادی جلوه کند. مادر، در حالی که مشغول عوض کردن پوشک بچه است بدون اینکه درباره کثیف بودن یا بوی بد مدفوع صحبت یا حرکتی انجام دهد می بایست این کار را انجام دهد. یا در هنگام شستن کودک، ابدا” اشاره ای به کثیف و بد بودن مدفوع نداشته باشد و یا اگر پدر و مادر مدفوع کودک خود را روی زمین پیدا کردند، بدون هیچ گلایه ای صرفا” مدفوع را جمع آوری کنند و چیزی به روی بچه نیاورند.
باید به خاطر داشت اصل اول در آموزش توالت کودکان، قبل از زمانی آغاز میشود که کودک به سن دستشویی رفتن رسیده باشد و آن زمان دو سال ابتدایی زندگی کودک است. در این ایام والدین باید به گونه ای با مدفوع فرزندشان برخورد کرده باشند که کودک، هیچ احساس بد یا احساس انجام کار بد در هنگام دفع مدفوع خود پیدا نکرده باشد.
آماده شدن برای شروع آموزش
بهتر است پیش از اینکه بخواهیم آموزش دستشویی رفتن فرزندمان را آغاز کنیم، کمی به آماده سازی کودک و همچنین آماده سازی محیط توالت بپردازیم. اولین کار شاید خرید یک توالت مخصوص کودکان است که باید آن را در دستشویی قرار دهیم. همچنین محیط دستشویی را با عروسک یا اسباب بازی و گل و گیاه بچه پسندتر جلوه دهیم. این کار کمک میکند که آن محیط برای کودک جالب توجه به نظر برسد و استرس کمتری داشته باشد.
باید بدانیم که کودک در هنگام دفع مدفوع، دچار احساس عجیبی میشود. وقتی که قرار است که کودک در دستشویی بنشیند، از افتادن مدفوع خود احساس ترس میکند. تا پیش از این، مدفوع کودک در پوشک گیر میکرد و حال وقتی قرار باشد کودک در توالت بنشیند و مدفوعش از بدن خارج شود و به پایین بیوفتد، این افتادن باعث ایجاد ترس در کودک میکند.
حدود یک هفته قبل از آنکه از کودک بخواهیم که کارش را در دستشویی انجام دهد، بهتر است از پوشک گرفتن بچه را شروع کرده باشیم. در حالی که کودک پوشک به تن ندارد، شوار یا شرت بچه را سوراخ کنیم و از او بخواهیم که هر زمان که نیاز به دفع مدفوع داشت، به محل خاصی از خانه مثلا” حمام برود و عمل دفع را انجام دهد.
این کار کمک کند که کودک با افتادن مدفوع خود روبرو شود و کم کم ترسش از بین برود. حتی اگر کودک در سایر محل های خانه نیز دستشویی کند، سوراخ بودن لباسش باعث افتادن مدفوع میشود و با این اتفاق آشنا میشود.
باید به خاطر داشت اصل اول در آموزش توالت کودکان، قبل از زمانی آغاز میشود که کودک به سن دستشویی رفتن رسیده باشد و آن زمان دو سال ابتدایی زندگی کودک است. در این ایام والدین باید به گونه ای با مدفوع فرزندشان برخورد کرده باشند که کودک، هیچ احساس بد یا احساس انجام کار بد در هنگام دفع مدفوع خود پیدا نکرده باشد.
چطور آموزش رفتن کودک به دستشویی را شروع کنیم؟
کودکان معتقدند که دستشویی کردن در لباس، بهتر از دستشویی کردن در توالت است! و نه علاقه دارند که رویه قبلی را تغییر دهند و نه دلیلی برای این تغییر رویه می بینند. پس بهتر است یک دلیل قانع کننده برای کودک دست و پا کرد و چه دلیلی بهتر از تشویق و حایزه دادن.
تشویق بهترین دلیل است که کودک انگیزه ی این تغییر رویه را داشته باشد. تشویق کلامی، لمسی و البته جایزه دادن به روش های مختلف. خرید اسباب بازی، بستنی خوردن، رفتن به پارک و سایر موضوعاتی که میتواند به عنوان تشویق در نظر گرفته شود.
کودک باید اطمینان داشته باشد، هر مرتبه که عمل دفع مدفوع خود را در توالت انجام دهد، یک تشویق ویژه در انتظار اوست. مهم این است که این تشویق بلافاصله بعد از توالت رفتن کودک در اختیار او قرار گیرد.
در صورت امتناع کودک از رفتن توالت، می بایست به او عنوان شود که مرتبه ی آینده که در توالت کار خود را انجام دهد، تشویق وعده داده شده بلافاصله در اختیار او قرار خواهد گرفت. باید به یاد داشت که هرگز نباید از زور و الزام استفاده کرد. دفع مدفوع کودک در توالت، موضوعی نیست که یک روزه به وقوع بپیوندد. در این آموزش صبور بودن والدین اهمیت زیادی دارد.
پس از مرحله ی آماده کردن کودک که قبلا” ذکر شد، دو عامل تشویق و صبر والدین، عواملی هستند که حتما” باعث موفقیت کودک در دفع مدفوع در توالت خواهد شد. اگر چند مرتبه ای کودک از رفتن به توالت امتناع کرد، کاری به کارش نداشته باشید، فقط تشویق او را به تعویق بیندازید.
به خاطر داشته باشید که استفاده از زور و الزام، باعث میشود که کودک مدفوع خود را نگه دارد و دچار یبوست شود. این خطرناک ترین اتفاقی است که میتواند برای کودکان اتفاق بیوفتد. مطالعات نشان میدهد که نگه داشتن مدفوع و یبوست در کودکان، عامل اصلی بروز اختلال شخصیتی وسواسی مجبور در بزرگسالی است.
لطفا” در صورتی که مایلید بیشتر و کامل تر درباره آموزش توالت کودکان اطلاع داشته باشید، اپیزود دوم پادکست کانال کودک را بشنوید. در این اپیزود بصورت مفصل و کامل به این موضوع پرداخته شده است.