خوردن شیرینی و شکلات و بستنی برای بزرگسالان هم لذت دارد، چه برسد به بچه ها که عاشق سینه چاک این خوراکی ها هستند. اما همه میدانیم که این تنقلات حاوی مقادیر زیادی قند مصنوعی است که مصرف بیش از حد آن برای انسان مضر است. شاید یک فرد بزرگسال بتواند پا روی احساسات خود بگذارد و با رعایت یک رژیم غذایی سالم خود را مضرات قند مصنوعی در امان نگه دارد، اما شاید این خیلی به دور از واقعیت باشد که از کودکان و نوجوانان هم توقع داشته باشیم که احساسات خود را نادیده بگیرند و از این خوراکی های خوشمزه چشم پوشی کنند. پس ببینیم هم چه راهکاری برای این مسئله وجود دارد و هم نگاهی بیاندازیم به اینکه شیرینی و شکلات خوردن کودکان چه ضررهایی دارد ؟
نگاهی کوتاه به آمار و ارقام مصرف مواد قندی
بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت، کودکان در هر روز تقریبا” سه برابر بیشتر از حد مجاز قند وارد بدنشان می کنند که برای سلامتی شان واقعا” نگران کننده است. مصرف بیش از حد قند باعث انباشه شدن چربی های مضر در بدن میشود که حتی ممکن است این چربی ها قابل رویت هم نباشد. علاوه بر اضافه وزن، تجمع این چربی ها عامل اصلی دیابت نوع دوم و برخی سرطان ها و نیز ناراحتی قلبی در بزرگسالی خواهد شد.
در ایران نیز، بر اساس آمارهای داخلی مصرف شیرینی و شکلات در بین کودکان و نوجوانان ظرف ده سال اخیر دو برابر افزایش یافته است. بر اساس همین آمارها در حال حاظر، بیست درصد دانش آموزان از چاقی رنج میبرند. در میان جمعیت بزرگسال کشور نیز شصت درصد افراد بالای هجده سال اضافه وزن دارند. همچنین گزارش شده که در سال 1397 هفتاد و شش درصد مرگ و میر در کشور در اثر بیماری های غیر واگیر دارد مانند دیابت و سرطان ارتباط داشته که بصورت مستقیم با شیوه ی تغذیه افراد مرتبط است.
بنابراین اگر کودکانمان را بگونه ای آموزش دهیم که تغذیه صحیح داشته باشند، سلامتی شان را برای یک عمر تضمین کرده ایم. پس پاسخ این سئوال که : شیرینی و شکلات خوردن کودکان چه ضررهایی دارد ؟ اینست که باعث بیماری های جدی در بزرگسالی میشود و حتی خطر مرگ دارد.
تقریبا” نصف قند دریافتی کودکان در هر روز از خوردن شیرینی و تنقلات و نوشیدنی های شیرین شده وارد بدنشان میشود. خوراکی هایی مانند نوشابه، بیسکوییت، شکلات، بستنی، غلات صبحانه، کیک، شیر طعم دار، ماست میوه ای و امثال این خوراکی ها متاسفانه هر روز توسط کودکان در وعده های غذایی شان مصرف میشود. حتی با حذف یا جایگزین کردن دو – سه قلم از خوراکی ها میتوان تا حد زیادی قند ورودی به بدن کودک را کاهش داد.
در هر روز باید چه میزان قند مصرف کرد ؟
بطور کلی دو نوع قند وجود دارد که یکی قند طبیعی و دیگری قند مصنوعی است. منظور از قند طبیعی، شیرینی طبیعی میوها و خوراکی هاست بدون اینکه کسی شکر یا انواع دیگر شیرینی به آن اضافه کرده باشد. اگر به یک خوراکی شکر اضافه کنیم، شیرینی اضافه شده به خوراکی، قند مصنوعی است.
شیرینی که در میوه ها و سبزیجات و لبنیات وجود دارد، قند طبیعی است. این خوراکی ها معمولا” حاوی مقادیر زیادی از انواع ویتامین و فیبر و مواد معدنی است که بسیار برای بدن و رشد کودکان و نوجوانان مناسب است.
اگر میوه ها و سبزیجات و لبنیات را کنار بگذاریم، حداکثر مقدار مصرف قند مصنوعی را میتوان برای گروه های سنی مختلف اینگونه طبقه بندی کرد :
برای کودکان 4 تا 6 سال : چهار و نیم قاشق چایخوری شکر
برای کودکان 7 تا 10 سال : حداکثر شش قاشق چایخوری شکر
و برای کودکان 11 سال به بالا : هفت و نیم قاشق چایخوری است.
باید در نظر داشت که به عنوان مثال یک لیوان نوشابه شش قاشق چایخوری قند مصنوعی دارد و یا صد گرم شکلات سیزده قاشق چایخوری قند مصنوعی دارد. بنابراین به وضوح مشخص است که شیرینی و شکلات خوردن کودکان ما و حتی خود ما در هر روز چقدر بیش از میزان طبیعی، قند وارد بدن ما میکند.
اگر کودکانمان را بگونه ای آموزش دهیم که تغذیه صحیح داشته باشند، سلامتی شان را برای یک عمر تضمین کرده ایم. پس پاسخ این سئوال که : شیرینی و شکلات خوردن کودکان چه ضررهایی دارد ؟ اینست که باعث بیماری های جدی در بزرگسالی میشود و حتی خطر مرگ دارد.
چه راهکاری برای کنترل رژیم غدایی کودکان وجود دارد؟
کودکان همه چیز را از والدین خود یاد می گیرند. اگر خودتان در هنگام صرف غذا نوشابه میخورید، اگر برای صبحانه شکلات میل میکنید، اگر عاشق بستنی هستید و یا در میان وعده های غذایی بیسکوییت با شیر کاکائو میخورید، از کودکتان انتظار نداشته باشید که بیش از شما به این خوراکی های شیرین علاقه نداشته باشد.
اگر در یخچال و یا در خانه انواع و اقسام شیرینی جات وجود داشته باشد، لابد برای خوردن آنها را خریداری کرده اید. پس از فرزندتان توقع نداشته باشید که تا آنها را تمام نکند دست از سرشان بردارد.
اگر به جای مصرف این همه مواد قندی، خودمان از مواد غذایی سالم استفاده کنیم و اصلا” در خانه ما نوشابه و شکلات و شیر کاکائو و امثال اینها وجود نداشته باشد، به نظر میرسد تا حد زیادی مسئله خودبخود حل میشود.
در مهمانی ها نیازی نیست جلو کودک خود را بگیرید و او را محدود کنید. بگذارید هر چه میخواهد و به هر میزان که میخواهد بخورد و بنوشد اما در خانه خودمان باید حداقل مواد قند مصنوعی را در رژیم غذایی مان استفاده کنیم.
عامل موثر در خنثی کردن چربی های مضر مواد قندی، ورزش است. هیچ چیز برای کودک واجب تر و بهتر از برنامه ورزشی هر روزه نیست. ورزش هایی مثل فوتبال یا بستکبال که میزان زیادی دوندگی در آن وجود دارد، در خنثی کردن این موارد قندی معجزه میکند. اگر برنامه ای برای ورزش روزانه فرزندتان ندارید، همین امروز اقدام کنید.
