قرص ضد بارداری مردان شاید غیر متداول ترین روش جلوگیری از بارداری است. نه فقط به این دلیل که مردان به مصرف داروی ضد حاملگی عادت ندارند، بلکه دلیل اصلی آن کامل نبودن تحقیقات علمی درباره عوارض و فواید این نوع از پیشگیری از بارداری است. برای سالهای دراز، دانشمندان مشغول تحقیق و توسعه بر روی قرص های ضد بارداری مردانه هستند. تحقیقاتی که کماکان ادامه دارد و به نظر میرسد که کم کم در حال نتیجه دادن است و به نظر میرسد که این قرص ها مرحله نخست مطالعات بالینی را هم با موفقیت طی کرده اند.
راه های متداول پیش گیری از بارداری
مصرف قرص ضد بارداری توسط زنان، کماکان و با اختلاف قابل توجه متداول ترین راه برای جلوگیری از بارداری است و بیشتر زوج های دنیا مصرف قرص ضد حاملگی توسط بانوان را به انواع روش های دیگر ترجیح میدهند. به نظر میرسد که به باور عمومی، زن مسئول جلوگیری از بارداری شناخته میشود. شاید به این دلیل است که زنان مسئولیت پیشگیری از حاملگی را خود به عهده میگیرند و با مصرف داروی ضد بارداری اقدام به پیشگیری میکنند. هر چند که تحقیقات تازه نشان میدهد که در صورت در دسترس قرار گرفتن داروی ضد بارداری مردان، شاید این رویه تغییر کند و مردان نیز مسئولیت پیشگیری از بارداری را بیش از گذشته بپذیرند.
استفاده از کاندوم نیز روش رایج دیگری است که برای جلوگیری از بارداری در بین زوج های دنیا متداول است و بیشتر از طریق مردان مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین عمل وازکتومی که با انجام آن توسط مردان، قابلیت باروری اسپرم مسدود میشود و با یک قطعیت نسبی، احتمال بارداری از بین میرود. اما به هر حال مصرف قرص ضد حاملگی کماکان در بیشتر مناطق دنیا از جمله اروپا و استرالیا و نیوزیلند محبوب ترین روش پیشگیری از بارداری است و در آمریکای شمالی و جنوبی و آمریکای لاتین دومین شیوه ی محبوب جلوگیری از حاملگی است.
قرص ضد بارداری مردانه چگونه مانع از بارداری میشود؟
باید در نظر داشت که داروی ضد بارداری مردانه، از لحاظ ساختاری بسیار پیچیده تر از نوع زنانه آن است. قرص های ضد بارداری مردان به گونه ای عمل میکنند که تولید اسپرم و سطح هورمون های مورد نیاز برای تولید اسپرم را تحت تاثیر قرار میدهد که این کار ممکن است باعث بروز عوارض جانبی شود. این قرص ها که باید روزانه مصرف شوند، حاوی هورمون هایی هستند که تولید اسپرم را دچار توقف میکند. چالش این دارو ها این است که در حالی که مانع تولید اسپرم میشود، همزمان اختلالی در میل جنسی مردان و نیز حالت نعوظ در هنگام برقراری رابطه جنسی ایجاد نکند.
در یک آزمایش بالینی، قرص ضد بارداری مردان بر روی سی مرد و به مدت بیست و هشت روز مورد آزمایش و تحقیق قرار گرفت. همزمان به ده مرد دیگر نیز بدون اطلاع خودشان دارونما (کپسول خالی) خوراندند، در حالی که این ده مرد تصور میکردند آنچه را که مصرف میکنند داروی ضد بارداری است. نتیجه این تحقیق نشان داد که سطح هورمون مردانه که برای تولید اسپرم مورد نیاز است در تمام سی مردی که دارو را مصرف کرده بودند به طرز قابل توجهی کاهش پیدا کرد.
پنج نفر از این مردان اظهار داشتند که تمایل جنسی آنها در هنگام استفاده از دارو نسبت به قبل کاهش داشته است اما این کاهش میل جنسی به گونه ای نبوده است که رابطه جنسی شان دچار اختلال شود. در مجموع به نظر می رسید که فواید قرص ضد بارداری مردان بیش از عوارض آن است.
نتایج این تحقیق بسیار امیدوار کننده بود و باعث خوشبینی کلی درباره ساخت انبود قرص ضد بارداری مردانه شد. بخصوص نباید فراموش کرد که تمام تحقیقاتی که در گذشته درباره داروی ضد بارداری مردان انجام شده بود، در میانه راه بعلت عوارض جانبی زیاد و تغییر در خلق و خوی آزمایش شده گان در نیمه راه متوقف شده بود.
شاید خیلی ها فکر کنند که مردان از مصرف قرص ضد بارداری استقبال نخواهند کرد. اما نباید فراموش کرد که تبعیض جنسیتی در تمام امور روزمره انسان در حال کم شدن است و باور های اشتباه جنسیتی روز به روز بیشتر رو به زوال اند.
آینده قرص ضد بارداری مردان
در اوایل دهه ی شصت میلادی بود که قرص های ضد حاملگی زنان در دسترس قرار گرفت. اما بیش از ده سال طول کشید تا مصرف این قرص ها در زنان متداول شود. احتمالا” تا چند سال آینده قرص ضد بارداری مردان نیز با فرمولوسیون جدید وارد بازارها خواهد شد و شاید مثل آنچه که برای داروهای زنانه اتفاق افتاد، قرص ضد بارداری مردانه هم حدود یک دهه زمان لازم داشته باشد تا بصورت عمومی مورد استفاده قرار بگیرد.
متداول شدن داروی ضد بارداری مردانه، شاید بیشتر به مسائل فرهنگی مرتبط باشد. در حال حاظر پیشگیری از حاملگی بیشتر یک وظیفه ی زنانه است تا مردانه. شاید به دلیل وجود این تفکر، خیلی ها فکر کنند که مردان از مصرف قرص ضد بارداری استقبال نخواهند کرد. اما نباید فراموش کرد که تبعیض جنسیتی در تمام امور روزمره انسان در حال کم شدن است و باور های اشتباه جنسیتی روز به روز بیشتر رو به زوال اند.
در دنیای امروز مردان در نگهداری از کودکان، آشپزی و خانه داری نقش ایفا میکنند و تحقیقات نشان میدهد مردان جوانی که عموما” تحصیلات عالیه دارند و اهمیتی به تفاوت های جنسیتی نمیدهند، پیشگیری از حاملگی را هم یک وظیفه ی مشترک می دانند و آن مشارکت خواهند کرد. بنابراین رشد فرهنگی و اعتقاد به برابری زن و مرد میتواند موانع عرفی و اعتقادی را پشت سر بگذارد و باعث مشارکت بیشتر مردان برای جلوگیری از بچه دار شدن شود.
شرکت ها و صنایع تولید دارو به نظر میرسد که عجله ای در تولید قرص ضد بارداری مردانه ندارند. شرکت های دارویی که منافع اقتصادی شان بیش از هر چیز دیگری در اولیت است، اطمینان کافی به آینده بازار و فواید داروهای ضد بارداری مردانه ندارند و به اندازه کافی روی آن سرمایه گذاری نکرده اند. هم اکنون تحقیق و توسعه داروی ضد بارداری مردان بیشتر توسط بنیادهای خیریه علمی و نهاد های عام المنفعه دانشگاهی انجام میشود که این خود باعث کند شدن سرعت تولید انبوه این نوع داروها است.
اما بهرحال موفقیت اخیر قرص ضد بارداری مردان در تحقیقات بالینی، میتواند انگیزه لازم را جهت تحرک و سرمایه گذاری شرکت های داروسازی را فراهم کند و آنچه مسلم است این است که تولید انبود قرص ضد بارداری مردانه دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد و وجود این داروها در آینده نه چندان دور در داروخانه ها اجتناب ناپذیر است.
اگر به موضوع بارداری علاقه مند هستید، اپیزود اول پادکست کانال کودک را بشنوید که به مطالب و اقداماتی اشاره میکند که باید در هنگام بارداری و پیش از بارداری بدانیم.
1 دیدگاه
مهین
کپسول هایی که زیر بازو میکارن چی؟